ویزا همان اجازه ی ورود به کشوراست که شما برای سفر به کشور های خارجی ملزم به تهیه آن هستید.
هر کشور برای ورود مسافران خارجی قوانینی دارد که برای ورود، نیاز به کسب اجازه یا ورود یا همان ویزا را دارید. داشتن ویزا برای مسافران خارجی در اغلب کشورها ضروری است.
ویزا به طور کلی یک سند رسمی و مجوزی می باشد که به وسیله ی سفارتخانه، کنسولگری و یا اداره مرزبانی کشور مقصد برای سفر اتباع بیگانه به اون کشور صادر میشود. این نکته بسیار مهم است که باید دریافت ویزا شرط لازم برای مسافرت به کشور مقصد هست ولی تصمیم نهایی برای اجازه ورود به کشور توسط ماموران مرزبانی و در مبادی ورودی هوایی، زمینی و دریایی گرفته خواهد شد.
ویزا انواع بسیار ز روزه مختلفی دارد که بیشتر ما با ویزای یک بار ورود توریستی سرو کار داریم.
دسته بندی کشورها بر اساس نحوه ی صادر کردن ویزا
1.دسته ی اول کشورهای هستند که برای ورود به آن ها نیاز به داشتن ویزا نداریم که البته در خال حاضر تعداد این کشورها برای ایرانیان بسیار کم میباشد. برای مثال کشور مالزی تا سال ها
پیش اجازه میداد ایرانیان سفر 90 روزه بدون داشتن ویزا را داشته باشند اما حدودا دوسال است که این اجازه را 14 روزه و بسیار محدود کرده است.
در حال حاضر کشورهایی مانند: ترکیه، گرجستان، مالزی، ارمنستان، اکوادور و … که البته این لیست دائما در حال تغییر می باشد.
2.کشورهایی که قبل از سفر باید برای ویزا اقدام کنیم. اکثر کشورها برای ما ایرانی ها در این دسته قرار دارند. باید با مراجعه به سایت سفارت مورد نظر و یا تماس با سفارتخانه لیست مدارک مورد نیاز رو آماده کرده و برای دریافت ویزا اقدام کنیم. 3.ویزا در لحظه ورود (visa on arrival) به این معنی است که نیازی به تهیه ویزا قبل سفر نیست فقط در زمان ورود به کشور مقصد مبلغی پرداخت می کنیم بعلاوه یک سری از مدارک و برچسب ویزا در پاسپورت زده میشه. برای مثال کشورهای سریلانکا و تانزانیا این چنین هستند.سریلانکا از دسته کشورهایی که بسیار راحت و در ابتدای ورود ویزا میدهد.
دسته بندی ویزا بر اساس هدف سفر
ویزای توریستی:همانطور که از نامش پیداست برای کسانی که هدف گردشگری داشته باشند صادر میشود.
ویزای ملاقات دوستان و اقوام: برای اکثر کشورها نوع ویزای صادر شده برای این هدف مشابه مورد قبلی هست فقط مدارکی که به سفارت ارائه می شود قدری متفاوت است و شانس گرفتن ویزا نیز بیشتر می شود.
ویزای درمان: جهت معالجه و درمان در کشور مقصد
ویزای تجاری: جهت انجام تجارت در کشور مقصد
ویزای عبوری یا ترانزیت که مدت آن کوتاه است و برای عبور از یک کشور برای رسیدن به کشور ثالث می باشد.
ویزای کار و تعطیلات (work & holidays visa) که به شما اجازه میدهد در ضمن گردش در کشور مقصد بطور محدود کار هم بکنید. کشور استرالیا تا چند سال پیش این ویزا رو برای ایرانی ها صادر می کرد ولی فعلا انجام آن مقدور نیست.
انواع دیگر ویزاها نظیر ویزای دانشجویی، ویزای مهاجرتی و … در دسته ویزاهای بلند مدت هستند.
انواع ویزا بر اساس دفعات اجازه ورود به کشور
ویزای یک بار ورود یا سینگل (Single visa): در این نوع ویزا بعد از یکبار ورود و خروج اتوماتیک اعتبارش از بین رفته حتی اگر از نظر تاریخ و مدت هنوز اعتبار داشته باشد.
ویزای دو بار ورود یا دابل (Double visa):این ویزا به شما اجازه میدهد در مدتی که ویزای شما دارای اعتباراست دو بار وارد کشور مقصد بشوید.
ویزای چندبار ورود یا مولتیپل (Multiple visa): تا زمانی که ویزا از نظر تاریخ و مدت دارای اعتباراست شما میتوانید به دفعات نامحدود به آن کشور سفر کنید و خارج شوید.
ویزای صفربار ورود! نوعی خاصی از ویزای ترانزیت می باشد به اسم ویزای ترانزیت فرودگاهی (Airport transit visa). برخی از کشورها حتی برای تعویض هواپیما در یک فرودگاه اون کشور هم درخواست ویزا می کنند. با این نوع ویزا شما حق خارج شدن از فرودگاه حتی برای چند دقیقه رو هم ندارید و در حقیقت این ویزا مجوز خارج شدن از هواپیما، رفتن به سالن ترانزیت و سوار شدن به هواپیما به مقصد کشور بعدی هست. اکثر کشورهای اروپایی و آمریکا همچین قانونی برای دارندگان پاسپورت ایرانی دارند.
وقتی ویزا رو دریافت کردید علاوه بر چک کردن موارد بالا (که معمولا یک بار ورود هست) دو تا عدد دیگه رو هم باید بهش دقت کنید. یکی بازه زمانی که ویزای شما دارای اعتباراست و دیگری تعداد روزی که شما اجازه حضور در آن کشور داده میشود. ممکن است اعتبار ویزای شما دو ماه باشد ولی مدت اقامت 15 روز باشد، بنابراین بعد از ۱۵ روز حضور در کشور مقصد ویزای شما خود به خود باطل میشود حتی اگر تاریخ آن هنوز دارای اعتبار باشد.
انواع ویزا از نظر نحوه اقدام کردن
مراجعه مستقیم به سفارت، پر کردن فرم های ویزا و درخواست ویزا
انجام مراحل درخواست ویزا از طریق آژانس ها و شرکت های واسطه. ویزای اکثر کشورها رو میشه از هر دو روش اول و دوم انجام داد. معدود کشورهایی مثل سنگاپور و امارات هستند که فقط از روش دوم میشه اقدام کرد. بعضی از کشورها مثل چین و روسیه هم مراجعه مستقیم به سفارت به قدری دردسر داره که نهایتا به نظر میرسه مراجعه به آژانس در زمان و هزینه میتونه صرفه جویی کنه.
تعداد محدودی کشور هم هستند که کلیه مراحل درخواست ویزا فقط آنلاین هست. ویزای کشورهای استرالیا و نیوزلند به اینصورت هست. ویزای استرالیا یک نکته جالب دیگه هم داره و اینکه هیچ برچسبی توی پاسپورت شما زده نمیشه. ویزای استرالیا یک فایل پی دی اف هست که به شما ایمیل میشه.
برای کشورهای تاجیکستان و آذربایجان از هر سه روش بالا میشه برای ویزا اقدام کرد.
سفارت چین از اون جاهایی هست که مراجعه مستقیم بهش و درخواست ویزا خیلی دردسر داره.
ویزاهایی با اعتبار سفر برای بیش از یک کشور
۲۶ تا کشور اروپایی پیمانی به اسم شینگن رو با هم امضا کردند که بر اساس یکی از بندهای آن با دریافت ویزای یکی از این کشورها میتوان به همه ی آن ها سفر کرد. بنابراین دریافت ویزای هر کداوم از این کشورها که به ویزای شینگن هم معروف است مجوز سفر به بقیه ۲۵ کشور را نیز فراهم میکند.
۵ کشور شرق آفریقا شامل کنیا، اوگاندا، رواندا، تانزانیا و بوروندی هم قصد امضای همچین توافقنامه ای بین خود دارند. تا الان این توافق بین سه کشور اولی تا حدی اجرایی شده است.
مدارکی که تقریبا برای همه ویزاها مشترک است
- پاسپورت که باید تاریخ انقضای آن حداقل سه ماه بعد از پایان سفرشما باشد (بعضی کشورها ۶ ماه).
- شناسنامه
- پر کردن فرم ویزا بصورت کاغذی یا آنلاین یا هر دو. توی این فرم سوالاتی راجع به شخص سفر کننده و هدفش از سفر پرسیده میشود. فرم ویزا به دو صورت است یا مانند سفارت بولیوی ساده است و ظرف ۵ دقیقه کامل میشود یا مثل نیوزلند آنقدر طولانی که یک روز زکان میبرد!
- مدارکی که نشان بده شما در کشور محل سکونتتون شغل دارید و یا دانشجو هستید. این مدرک خیلی مهمه چون میتونه دلیل اصلی شما برای بازگشت به کشورتون باشه. البته اگر بازنشسته باشید هم مدارک بازنشتگیتون رو ارائه می کنید.
- مدارک نشان دهنده توانایی مالی مثل حساب بانکی، سند ملکی، اوراق سهام و … .
- عکس دیجیتالی یا چاپی. سفارتخانه ها معمولا روی جدید بودن عکس و بدون روتوش بودن اون تاکید دارند. دوست من بعد از دوبار عکس گرفتن و ارائه به سفارت سوئد، نهایتا بار سوم در عکاسی که خود سفارت معرفی کرد عکس گرفت تا قبول کنند!
- رزرو پرواز رفت و برگشت به کشور و در مواردی خرید بلیط قطعی.
- دعوتنامه از شخص یا شرکت در کشور مقصد و یا رزرو هتل برای مدت اقامت و در مواردی رزرو قطعی هتل
- بیمه مسافرتی
ترجمه
خیلی از سفارتخانه ها از شما می خوان که مدارک فارسی رو به انگلیسی و یا زبان رسمی اون کشور ترجمه کنید. بعضی ها مثل فرانسه هم مهربان هستند و مدارک فارسی رو قبول می کنند.
تمدید ویزا
فرض کنیم شما دارید سفر می کنید و ویزای شما رو به اتمام است اما دوست دارید به سفرتون ادامه بدید. اکثر کشورها این امکان رو دارند که بشه مدت زمان ویزا رو وقتی در اون کشور هستید تمدید کرد، منتها برای بعضی از کشورها انجام این کار خیلی ساده هست و برای بعضی بسیار سخت و نیازمند قانع کردن ماموران پلیس و مرزبانی اون کشور. فارغ از سختی یا راحتی تمدید ویزا، در صورت تمدید شدن ویزای شما، دفعه بعد که برای ویزای اون کشور اقدام خواهید کرد احتمالا سختگیری بیشتری برای دادن ویزا دارند.
در صورتی که بیشتر از میزان مجاز در یک کشور بمونید موقع خروج از اون کشور در ازای روزهایی که بیشتر موندید باید جریمه پرداخت کنید و احتمالا تا یک زمان مشخص اجازه سفر به اون کشور رو نخواهید داشت.
برزیل یکی از اون کشورهایی هست که تمدید ویزا در اون نسبتا راحته
اقامت غیرمجاز
در صورتی که بیشتر از میزان مجاز در یک کشور بمونید (over-stay)، موقع خروج از اون کشور در ازای روزهایی که بیشتر موندید باید جریمه پرداخت کنید و احتمالا تا یک زمان مشخص اجازه سفر به اون کشور رو نخواهید داشت.